وینچ وسیله ای است که از یک قرقره، کابل بسته شده بر روی آن به همراه قلاب مربوطه و یک گیربکس تشکیل شده است و این سیستم در سه نوع مختلف برقی، هیدرولیک و گاردانی می باشد.
در نوع برقی، به وسایل پیش گفته یک الکتروموتور هم اضافه شده که نیروی گرداننده این سیستم را تأمین می کند.
در نوع هیدرولیک، این نیرو توسط پمپ هیدرولیکی، که حرکت خود را از گیربکس
کمک یا هرزه گرد متصل به آن می گیرد، ایجاد شده که باعث به حرکت درآوردن
وینچ می گردد.
نوع گاردانی وینچ نیروی خود را، همان طور که از نامش پیداست، توسط یک
گاردان که از طرفی متصل به گیربکس کمک است تأمین می کند. و لازم به ذکر است
که از دو نوع دیگر بسیار پرقدرت تر است اما فقط تا وقتی که موتور اتومبیل
روشن باشد قابل استفاده است . مثلا اگر اتومبیلی هنگام عبور از عرض رودخانه
از حرکت بازماند و به دلیل تماس آب با سیستم برق اتومبیل، موتور آن خاموش
شود، وینچ گاردانی و هیدرولیک بلااستفاده می شوند و این یکی از مزیت های
وینچ برقی نسبت به دو برادر قدیمی ترش است.
چگونه می توان، با وینچ کار کرد؟
ساده ترین راهی که وینچ به کمک اتومبیلی که بنا به دلایلی مانند چاله
عمیق، زمین گلی یا باتلاقی و... از حرکت بازمانده می آید، حالتی است که پس
از اتصال کنترل وینچ به محل مربوط، به وسیله اهرمی که در کنار وینچ قرار
گرفته آن را آزاد کرده و می توانیم کابل آن را باز کنیم و سر قلاب کابل را
به اتومبیل دیگر و یا درختی که توان تحمل نیروی وارده را داشته باشد، و یا
میله ای مناسب که در زمین فرورفته باشد ببندیم.
سپس اهرم وینچ را در حالت قفل گذاشته و پس از خلاص کردن دنده خودرو، وینچ را روشن کنیم تا کابل آن توسط نیروی وینچ جمع گردد.
در این حالت خواهیم دید که اتومبیل از مکانی که در آن گیر افتاده بود به
آهستگی بیرون آمده و بعد از آن می تواند بدون کمک وینچ ادامه مسیر بدهد.
بعضی اوقات از وینچ برای کشیدن خودروی دیگری که در جایی گیر کرده به همین
روش استفاده می شود با این تفاوت که سر کابل وینچ به اتومبیل گیر افتاده
متصل شده و پس از روشن شدن وینچ اتومبیل به سمت وینچ حرکت خواهد کرد و در
نتیجه از مانع عبور خواهد کرد.
چه وینچی برای چه اتومبیلی مناسب است
کمپانی های زیادی در دنیا وینچ تولید می کنند که انتخاب مارک آن به سلیقه
خریداران مربوط می شود ،ولی هر وینچی ظرفیت خاص خود را داراست. کارخانه های
سازنده وینچ را در ظرفیت های مختلف برای اتومبیل های مختلف - بسته به وزن
آنها - می سازند.
برای انتخاب صحیح باید وزن خالص خودرو را، که معمولا بر روی پلاکی که لای در سمت راننده خودرو نصب شده درج گردیده، در عدد ۵/۱ ضرب کرده و حاصل آن، حداقل ظرفیت وینچی را که می توان روی این خودرو نصب کرد نشان خواهد داد. مثلا خودرویی که ۵/۱ تن وزن خالص دارد باید حداقل، از وینچی که ظرفیت ۲۳۰۰ کیلو را دارد استفاده نماید و برای این منظور می تواند حداقل وینچ ۵۰۰۰ پوندی استفاده نماید. (ظرفیت نوشته شده بر روی وینچ ها معمولا به واحد پوند نوشته می شود که هر پوند معادل ۴۵۰ گرم می باشد.)
هنگام استفاده از وینچ به چه نکاتی باید توجه داشت
۱- وقتی وینچ در حال کشش است نیروی بسیار زیادی به کابل آن وارد می شود.
پس در صورت پاره شدن، کابل فولادی آن مانند شلاقی فولادی عمل خواهد کرد.
برای جلوگیری از ایجاد حوادث باید افراد از مسیر کابل دور باشند تا در صورت
بریدن آن، کابل رها شده به کسی برخورد نکند چون بسیار خطرناک است.
۲- می توان از یک پتو برای کنترل کابل بریده شده و جلوگیری از پرتاب آن
استفاده نمود. به این صورت که آن را بر روی وسط کابلی که در حال کشیدن است
پهن کنیم.
۳- اگر از درخت برای تکیه گاه وینچ استفاده می کنیم باید موکت، نمد یا
تسمه مخصوصی را که برای این منظور ساخته شده دور تنه درخت قرار داد تا
پوسته تنه درخت آسیب نبیند.
استفاده از وینچ و نکات مربوط به آن بسیار مفصل تر از مطالب ذکر شده می
باشد و ما فقط در این قسمت قصد معرفی و آشنایی با این وسیله را برای
خوانندگان داشتیم.